Đến ngày nay chưa ai phủ nhận vai trò của nông nghiệp với môi trường mà còn khẳng định hơn vai trò của nông nghiệp đối với môi trường như tạo ra tính ổn định lâu dài và bền vững trong sản xuất nông nghiệp, đối với nguồn nước, đất, không khí, sự đa dạng sinh học,...

1. Nông nghiệp hữu cơ tạo ra tính bền vững trong dài hạn đối với sản xuất nông nghiệp:

Nhiều thay đổi thấy có được đối với môi trường có giá trị lâu dài và xảy ra từ từ theo thời gian. Nông nghiệp hữu cơ xem xét các tác động trung và dài hạn của các can thiệp nông nghiệp trên lĩnh vực nông nghiệp và hệ sinh thái. Nó nhằm mục đích để sản xuất ra thực phẩm trong khi thiết lập một sự cân bằng sinh thái để ngăn chặn việc xói mòn và thoái hóa đất hoặc dịch hại. Nông nghiệp hữu cơ tiếp cận một cách chủ động để chống lại các vấn đề bất lợi khi nó xuất hiện.

2. Lợi ích của nông nghiệp hữu cơ đối với nguồn đất trồng:

Thực hiện quy trình canh tác luân canh, xen canh, cộng sinh, hệ cây che phủ, phân bón hữu cơ và làm đất hạn chế là trọng tâm của việc thực hành nông nghiệp hữu cơ. Những điều này khuyến khích hệ sinh vật trong đất và thực vật trên mặt đất được cải thiện và hình thành cấu trúc đất, từ đó tạo ra hệ thống ổn định hơn.

Đổi lại, việc tái tạo chất dinh dưỡng và năng lượng được tăng lên và khả năng lưu giữ các chất dinh dưỡng và nước của đất được nâng cao, bù lại cho việc không sử dụng phân bón hóa học. Kỹ thuật quản lý như vậy cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát xói mòn đất. Chiều dài của thời gian mà đất tiếp xúc với nguồn hóa học gây xói mòn được giảm, giúp đa dạng sinh học đất, và tổn thất chất dinh dưỡng trong đất được giảm, giúp duy trì và nâng cao năng suất của cây trồng và vật nuôi.

Tại các trang trại nông nghiệp hữu cơ các chất vi lương kali, phốt pho, canxi, magiê và các nguyên tố vi lượng khác sẽ được cung cấp bổ sung từ các nguồn bên ngoài dưới dạng phân hữu cơ như phân chuồn, phân dơi,…

3. Lợi ích của nông nghiệp hữu cơ đối với nguồn nước:

Trong lĩnh vực canh tác nông nghiệp, ô nhiễm nguồn nước ngầm từ nguyên nhân phân bón tổng hợp và thuốc trừ sâu hóa học đang là một vấn đề lớn. Vì việc sử dụng của những chất này bị cấm trong nông nghiệp hữu cơ, chúng được thay thế bằng các loại phân bón hữu cơ (ví dụ: như phân hữu cơ, phân chuồng, phân xanh) và thông qua việc sử dụng các giải pháp đa dạng sinh học (về loại trồng và thảm thực vật vĩnh viễn), tăng cường cấu trúc đất và nước xâm nhập. Hệ thống hữu cơ được quản lý tốt với khả năng giữ lại dinh dưỡng tốt hơn, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm nguồn nước ngầm. Trong một số khu vực mà ô nhiễm là một vấn đề thực sự lớn, việc chuyển đổi sang canh tác nông nghiệp hữu cơ được khuyến khích như một biện pháp phục hồi (Ví dụ: do Chính phủ Pháp và Đức).

4. Lợi ích của nông nghiệp hữu cơ đối với môi trường không khí:

Nông nghiệp hữu cơ giúp làm giảm việc sử dụng nguồn năng lượng không tái tạo bằng cách giảm nhu cầu hoá chất trong nông nghiệp (là những chất cần số lượng cao các nhiên liệu hóa thạch để sản xuất được). Nông nghiệp hữu cơ góp phần vào việc giảm thiểu hiệu ứng nhà kính và sự nóng lên của toàn cầu thông qua khả năng hấp thụ các-bon trong đất. Nhiều biện pháp quản lý sử dụng bởi nông nghiệp hữu cơ (Ví dụ: như làm đất tối thiểu, việc sử dụng cây che phủ và luân phiên, và sự tích hợp lớn hơn các cây họ đậu giúp cố định đạm), gia tăng thu hồi các-bon vào đất, nâng cao năng suất và lưu trữ các-bon.

5. Lợi ích của nông nghiệp hữu cơ trong sự đa dạng sinh học:

Nông dân sản xuất hữu cơ đều là người chăm sóc và người sử dụng đa dạng sinh học ở tất cả các cấp. Ở mức độ gen, các giống truyền thống và hạt giống thích nghi được sử dụng do khả năng kháng các bệnh và khả năng phục hồi đối với khí hậu khắc nghiệt. Ở cấp độ loài, kết hợp đa dạng của các loài thực vật và động vật tối ưu hóa chu kỳ dinh dưỡng và năng lượng cho sản xuất nông nghiệp. Ở cấp độ hệ sinh thái, duy trì các khu vực tự nhiên bên trong và xung quanh các khu vực canh tác hữu cơ và sự vắng mặt của các yếu tố đầu vào hóa học tạo ra môi trường sống thích hợp cho động vật hoang dã. Việc sử dụng thường xuyên của các loài được khai thác (thường là cây trồng luân canh để xây dựng khả năng tái tạo của đất) làm giảm sự xói mòn, giúp đa dạng sinh học, tạo ra một gen khỏe mạnh - cơ sở cho việc thích ứng trong tương lai. Việc cung cấp thức ăn và nơi trú ẩn, và việc không sử dụng thuốc trừ sâu, giúp thu hút loài mới hoặc tái xâm chiếm vào vùng canh tác hữu cơ (cả cố định và di cư), bao gồm cả thực vật hoang dã và động vật (ví dụ: như các loài chim, cá) và sinh vật có ích cho hệ thống canh tác hữu cơ chẳng hạn như các loài thụ phấn và loài săn sâu bọ.

6. Lợi ích của nông nghiệp hữu cơ trong việc chống lại vật biến đổi gen

Việc sử dụng GMOs trong hệ thống canh tác hữu cơ là không được cho phép trong bất kỳ giai đoạn sản xuất thực phẩm hữu cơ, xử lý hoặc không xử lý. Khi ta chưa hiểu hết các tác động tiềm năng của GMO cho cả môi trường và sức khỏe, Nông nghiệp hữu cơ được dùng phương pháp phòng ngừa và lựa chọn để khuyến khích đa dạng sinh học tự nhiên. Do đó, các nhãn hữu cơ cung cấp một sự bảo đảm rằng GMOs không được sử dụng trong việc sản xuất và chế biến các sản phẩm hữu cơ. Đây là một việc mà không thể được đảm bảo trong các sản phẩm thông thường, như ghi nhãn sự hiện diện của GMO trong các sản phẩm thực phẩm chưa có hiệu lực trong hầu hết các nước.

7. Lợi ích của nông nghiệp hữu cơ trong việc điều hoà hệ sinh thái

Tác động của Nông nghiệp hữu cơ đối với hệ sinh thái,tài nguyên thiên nhiên trong việc tương tác trong hệ sinh thái nông nghiệp mang tính sống còn đối với cả sản xuất nông nghiệp và cả bảo tồn thiên nhiên. Vai trò điều hoà hệ sinh thái bao gồm cả việc hình thành đất, điều hòa và ổn định đất, tái chế chất thải, hấp thụ carbon, quay vòng chất dinh dưỡng trong đất, bằng các hành động ăn thịt, thụ phấn và tạo ra môi trường sống. Bằng việc lựa chọn các sản phẩm hữu cơ, người tiêu dùng đã thúc đẩy một hệ thống nông nghiệp ít gây ô nhiễm thông qua việc mua bán của mình. Các chi phí ẩn của nông nghiệp hữu cơ đối với môi trường trong điều kiện suy thoái tài nguyên thiên nhiên đang giảm dần.

Nguyễn Thế Phương - Theo Trang's Organic